آدولف لوس
Adolf Loos
... تزئینات جنایت است ...
آدولف لوس
لوس در سال ۱۸۷۰ در برنو به دنیا آمد و در حرفه پدرش که سنگ تراشی بود تبحری یافت. اوبعد از اتمام تحصیلات معماری خویش به سال ۱۸۹۳ در دانشکده فنی درسدن به امریکا سفر نمود و به مدت سه سال از نزدیک با کارهای معماران مکتب شیکاگو اشنا شد. او بعد از بازگشت به وین سریعا جذب محیط کار شد. اولین مقاله او در سال ۱۹۰۸ به چاپ رسید و شهرتی جهانی برایش به ارمغان اورد و او را به عنوان نظریه پرداز معماری مدرن مطرح نمود. لوس سال ها در وین همسو با معماران مدرن پروژه های زیادی را طراحی نمود و سرانجام به سال ۱۹۳۳ در همان جا در گذشت. مقاله ادولف لوس با عنوان تزئین و جنایت از مهم ترین رسائل تاثیر گذار در معماری است. او در این مقاله مقایسه ای تمثیلی بین تزئین و انحطاط و بین خالکوبی نشانه ی جرم و نوعی ارایش یا تزئین بدنی و جنایت انجام داده است. او در مقاله مزبور چنین می نویسد: انسان مدرنی که خود را خالکوبی می کند یا مجرم است یا منحط. زندان هایی وجود دارند که بالغ بر هشتاد درصد زندانیان ان خالکوبی کرده اند. افرادی که خالکوبی دارند و زندانی نیستند جنایتکار بالقوه اند. و اگر انسان خالکوبی شده ای در ازادی بمیرد در واقع چند سال قبل از ارتکاب به یک جنایت مرده است. لوس با اتکا به این تفسیر اجتماعی به یک اصل عمومی تاریخی دست می یابد. من این حقیقت را کشف کرده ام و ان را به جهانیان اعلام میکنم : تحول و پیشرفت فرهنگی برابر است با حذف تزئینات از اقلام مصرفی اشیاء روزمره. از نظر لوس تزئینات دروغین و نشانه فرهنگی بدوی هستند. بدون فایده و از نظر اقتصادی بی صرفه اند. لوس بر این عقیده بود که اشیای کاربردی به تزئینات نیاز ندارند. چرا که تزئینات عمر مفید اشیاء را کاهش می دهند و زیبایی شناسی انها ریشه در فرهنگ مد روز دارد. معماری در نزد لوس هنر محسوب نمی شود اما به معنای واقعی کلمه یک حرفه ی سودمند است. لوس تمام هم خویش را به کار برد تا نشان دهد که فرم وقتی زیباست که منعکس کننده ی کاربرد خویش باشد. از این رو می توان لوس را یگانه کسی دانست که تغییرات به وجود امده در اثر انقلاب صنعتی را به درستی مشاهده نمودوبه شکلی بسیار موثر بر سادگی و بی پیرایگی به عنوان بهترین واکنش در برابر فقدان هویت اجتماعی ناشی از انقلاب صنعتی تاکید ورزید. لوس تاکید داشت که هیچ نشانه و سرنخی که بتواند بیانگر سلسله مراتب اجتماعی متعارف جامعه ی انقلاب صنعتی باشد کاربرد ندارد. زیرا اکثر مردم روستایی و حاشیه نشین که در اثر انقلاب صنعتی به شهرها مهاجرت کرده اند کاملا با شهر بیگانه اند و از پیشینه ی خود بریده و دور افتاده اند. لذا به کار بردن هر مفهومی که این مردم را به گذشته ای که از ان بریده اند پیوند دهد بی پایه و نادرست است. نمود عینی اندیشه های آدولف لوس را می توان در پروژه های ساخته شده ی او مشاهده نمود. ساختمان های لوس عموما سطوحی سفید و بدون تزئین دارند و از این بابت اغلب با کارهای لوکوربوزیه مقایسه شده اند. وی از مصالحی بسیار خوش پرداخت و سطوح صیقلی که هیچ گچبری و حاشیه ی تزئینی آنها را قطع نمی کرد استفاده می نمود. از مهم ترین این پروژه ها می توان به خانه اشتاینر و ساختمان اداره ی مرکزی گولدمن و زالاچ دروین اشاره کرد.
خانه اشتاینر
خانه اشتاینر معرف سبک آدولف لوس است. او طرح ساختمان را تحت تاثیر آموزه های مکتب شیکاگو طراحی نمود. نمای ساختمان بتنی و متقارن ساخته شده است. پلان همکف ان به صورت سیال و با سلسله مراتب فضایی جدیدی طراحی شده است. او به منظور رعایت مقررات ساختمانی که در جهت مشرف به خیابان تنها یک طبقه را مجاز می دانست سقف بنا را در این قسمت تا حد مجاز پایین اورده بود. سازه ی حجمی و صلب ساختمان بدون تزئین و برجستگی طراحی شده است. عدم استفاده از تزئینات در این بنا موجب می شد که اهمیت تناسبات و به ویژه درجه ی اهمیت سطوح باز شیشه ای در دیوارهای صلب مؤکدتر باشد.
ساختمان اداره ی مرکزی گولدمن و زالاچ
ساختمان اداره ی مرکزی گولدمن و زالاچ با اعتقادات راسخ لوس به مدرنیسم طراحی شد. نمای اصلی ساختمان بدون تزئین و به دور از هرگونه تجملاتی همچون یک ستون دوریک یونانی خشک و بدون انعطاف طراحی شده است. طرح این ساختمان بعدها بنا به اعتراضات مردمی و دولتی مورد تجدید نظر قرار گرفت و باعث گردید که قاب هایی به پنجره های نمای ساختمان افزوده شود. موقعیت ساختمان به خاطر قرارگیری در سایت به صورت L مانند طراحی شده و همین نکته باعث شده است که سیالیتی خاص در معماری داخلی ان ایجاد شود.
ممنون